Thứ Hai, 30 tháng 5, 2016

CÁCH LẤY MÀU LÁ CẨM

Lá Cẩm tên tiếng Anh là gì ?

Lá Cẩm là một loại thực vật thân thảo, phân bố nhiều ở Việt Nam, một số nước Đông Nam Á, có tên khoa học là Peristrophe Roxburghiana. Tại nước ta, Lá Cẩm mọc nhiều ở các tỉnh miền núi phía Bắc, ở Tây Nguyên và nam trung bộ. Cây Lá Cẩm thuộc loại thực vật lâu năm, phát triển mạnh vào mùa xuân và mùa hè, cây cao chừng 50 - 70cm, có hoa vào mùa thu. Mùa đông Lá Cẩm sinh trưởng chậm, thường rụng lá. Lá Cẩm được ưa chuộng sử dụng nhuộm màu cho các món ăn, mà điển hình nhất là xôi. Xôi Lá Cẩm màu sắc đẹp, hấp dẫn, ăn không ngán và không nóng cổ do bản thân Lá Cẩm vốn tính mát, có tác dụng thanh phế, giải nhiệt.
La cam
Lá cẩm

Màu lá cẩm có bao nhiêu loại ?

Lá Cẩm gồm nhiều màu. Lá cẩm tím (tiếng Nùng là Chằm lai) gồm hai màu Tím hồng và tím Huế. Lá cẩm đỏ ( Chằm thủ) và lá cẩm vàng. Thực tế sử dụng cây lá cẩm tím và cây lá cẩm đỏ được ưa chuộng và dùng phổ biến do hiệu quả về màu sắc của nó, còn loại cẩm vàng cho màu vàng xanh nên ít được dùng. Khi cần vàng người ta thường dùng bằng hạt dành dành, hoa mật mông (hoa xí xỏm) hoặc dùng nghệ.

Cách lấy màu lá cẩm

  1. Số lượng lá cẩm: ~300g lá tươi /2 kg gạo, lượng nước đun: 2,5 lít, số lượng có thể thay đổi tùy sở thích của mỗi người, nhiều hơn nếu muốn màu đậm.
  2. Tiến hàng đun nước lá cẩm: lá cẩm rửa sạch, cắt ngắn thành đoạn, cho vào nồi đun, khi nước sôi ta giảm lửa chỉ để sôi liu diu, bởi lá cẩm là màu hữu cơ, sắc tố màu anthocyanin nếu đun nhiệt độ quá cao, làm nước cạn và xuất hiện hiện tượng caramen hóa, màu lá cẩm sẽ bị tối. Sau khoảng 15 phút bắc ra chắt lấy nước màu.
  3. Lưu ý khi đun nước lá cẩm: Để tránh lãng phí, ta nên đun nước lá cẩm 2 lần, bởi đun 1 lần lượng sắc tố chỉ tiết ra được khoảng 85%. Thế nên với 2,5 lít nước, lần 1 ta dùng 1,5 lít đun xong chắt ra, và dùng tiếp 1 lít còn lại đun lần 2. Khi bỏ bã, ta nên vắt kiệt nước để tận dụng. Cuối cùng trộn nước các lần vào nhau, lọc qua và sử dụng.
    cach lay mau la cam
    Cách lấy màu lá cẩm
  4. Ngâm gạo với nước lá cẩm: Gạo đãi qua nước cho sạch cám và bụi, tránh đãi gạo lâu sẽ làm nước lã ngấm vào hạt gạo làm giảm độ bám màu. Gạo đãi xong cho vào ngâm cùng nước lá cẩm. Nếu thời gian ngâm ngắn thì dùng nước còn ấm, ngâm dài chừng 8 tiếng thì dùng nước nguội. Khi đủ thời gian, vớt gạo để ráo nước và đồi xôi. Có người đãi gạo lại sạch nước ngâm, điều này là tùy quan niệm. Cần lưu ý trường hợp lượng lá màu ít, việc đãi lại gạo gây nhạt màu.
  5. Nấu xôi lá cẩm: Gạo cần để ráo nước rồi xếp vào chõ, giữ ngọn lửa vừa phải, đặc biệt khi nước đã xôi cần giảm lửa, tránh hơi nước quá mạnh, xôi chín không đều. Nên đồ xôi làm 2 lượt, lần 1 khi xôi chín tới, ta rỡ xôi ra mâm, mẹt rộng để xôi nguội, sau đó lại đồ tiếp lần 2 chừng 15p. Như thế xôi sẽ chín kỹ và mềm lâu.

Lá Cẩm bán ở đâu ?

Tại Hà Nội khi cần mua lá cẩm tím, lá đỏ bạn gọi số: 0914 023 831 (Thanh Vân, giao hàng Hà Nội và các tỉnh Lá Cẩm sạch, trồng theo phương pháp hữu cơ, 100% Organic)
Xem thêm về thông tin cơ bản cần biết về Lá Cẩm Liên lạc qua số hotline để được tư vấn chi tiết về cách lấy màu lá cẩm và phục vụ chu đáo nhất.

Chủ Nhật, 29 tháng 5, 2016

Lá Cẩm là một loại thảo mộc có nhiều tác dụng

Lá cẩm là lá gì ?


Lá Cẩm (Peristrophe bivalvis) thuộc loại cây thân thảo, lâu năm, cao khoảng 50 – 100 cm. Thân thường 4 cạnh, có rãnh dọc sâu, cành non có lông, về sau nhẵn. Lá đơn, mọc đối; hình bầu dục hay trứng hoặc thuôn mũi giáo, thường có bớt màu trắng ở dọc gân; kích thước 2-10 cm x 1,2-3,6 cm; hai mặt có lông hoặc không, gốc lá thuôn nhọn; chóp lá nhọn hay có khi có mũi hay hơi tù tròn. Cụm hoa chùm ở ngọn hay nách lá, chùm ngắn; lá bắc cụm hoa thường hình trứng. Đài 5 răng đều dính nhau ở nửa dưới, kích thước ngắn hơn lá bắc hoa. Tràng màu tím hay hồng, phân 2 môi, môi dưới có 3 thuỳ cạn, ống hẹp kéo dài. Nhị 2 thò ra khỏi ống tràng. Bầu 2 ô, mỗi ô có 2 hay nhiều noãn.
La cam Peristrophe bivalvis
Lá Cẩm Peristrophe bivalvis

Lá cẩm trồng ở đâu ?

Cây Lá Cẩm có vùng phân bố tương đối rộng, phân bố rải rác ở hầu hết các tỉnh miền núi phía Bắc nước ta như Yên Bái, Lạng Sơn, Tuyên Quang, Hà Giang, Lào Cai, Lai Châu, Hoà Bình… và một số tỉnh khác như Khánh Hòa, Daklak… Hiện nay hiếm khi gặp cây Cẩm mọc hoang dại nên để thuận tiện cho việc sử dụng, người dân ở các địa phương trên chỉ trồng 1- 2 m2 trong vườn nhà hoặc trên nương rẫy. 

Cách trồng cây Lá cẩm

Lá cẩm thuộc loại cây ưa ẩm và ưa bóng, nhưng không chịu úng, thường mọc ở ven rừng núi đá vôi ẩm, gần bờ suối và được trồng dưới tán các cây ăn quả, bên cạnh các nguồn nước. Cây sinh trưởng mạnh vào xuân hè, có hoa vào mùa thu. Vào cuối mùa thu khi nhiệt độ xuống thấp và ít mưa cây bắt đầu bị rụng lá và vào mùa đông thì cây hầu như không còn lá. Cây lá cẩm sinh trưởng và phát triển tốt trên loại đất đáp ứng đủ các yếu tố sau:

- Giàu mùn, tơi xốp, thành phần cơ giới từ nhẹ đến trung bình, giàu dinh dưỡng. 
- Độ ẩm cao, dễ thoát nước. 
- Có độ che bóng (vì cây Cẩm sẽ tổng hợp rất ít chất màu trong điều kiện nhiệt độ cao và chiếu sáng mạnh). 
Đất được cầy bừa kỹ, dọn sạch cỏ và lên luống cao 20 cm, rộng 1,0-1,2 m. Vào mùa xuân, tháng 2-3 chọn các cành Cẩm bánh tẻ khoẻ mạnh, cắt bỏ bớt lá để giảm bớt sự bay hơi nước, cắt phần thân thành những đoạn hom dài khoảng 15-20 cm, mỗi hom có 2-3 mắt, sau đó đem đi trồng với khoảng cách hố cách hố 30-40 cm, hàng cách hàng 30-40 cm. 
Trong cay la cam
Trồng Cây Lá Cẩm
Để cây sinh trưởng tốt ta nên bón lót 8-10 tấn phân chuồng đã ủ hoai cho 1 ha, đối với các khu vực nương rẫy, đất dốc có thể bón thêm 100-150 kg lân và 50 kg kali. Sau khi bón lót phân chuồng, phân lân và phân kali, rắc một ít đất và đặt từ 3-5 hom giống/hố, lấp đất, chỉ để 1-2 mắt ló trên mặt đất, nén chặt gốc. Sau đó tưới nước và duy trì độ ẩm của đất trong vòng 7-10 ngày đầu để hom ra rễ và đâm chồi mới. Trong thời gian đầu, cần chú ý giữ sạch cỏ dại và thường xuyên duy trì độ ẩm. Cẩm có thể trồng dưới tán cây ăn quả, trồng xen với ngô, đậu tương hay các cây rau khác. Sau mỗi lứa thu hoạch cần làm cỏ, xới xáo mặt luống để cây tiếp tục sinh trưởng tốt. Để lứa cắt sau có năng suất cao, lứa thu trước nên cắt cây ở độ cao cách mặt đất khoảng 10-15cm. Sau khi thu hoạch phải làm cỏ, vun gốc và bón phân. Nếu chăm sóc tốt, trồng một lần cây Cẩm có thể cho thu hoạch liên tục trong 3-4 năm. Sau khi trồng khoảng 3-4 tháng, có thể thu lứa 1 (tháng 6-7). Khi cây cao khoảng - 4 - 40-50 cm có thể cắt phần cành mang lá dài 30-40 cm để làm nguyên liệu chiết chất màu. Nếu gặp thời tiết thuận lợi và chăm sóc tốt thì có thể thu hái 4-5 lứa Cẩm/năm.

Lá Cẩm có mấy màu ?

Ở Nam Bộ cây lá cẩm được coi là cây nhuộm màu. Lá cẩm gồm hai màu chính: Cẩm Đỏ và Cẩm Tím. Đây cũng là hai loại được trồng, riêng Cẩm Vàng còn mọc hoang nên được gọi là Cẩm dại. Cây Cẩm chủ yếu được nhân giống bằng cành, hiện tại chưa phát hiện cây con từ hạt. Bốn dạng Cẩm có tên khác nhau được đặt theo công dụng, màu sắc của dịch chiết, theo hoa văn trên mặt lá, theo hình dạng hay màu sắc của lá hoa. 
La cam co hai mau cam tim va cam do
Lá cẩm có hai màu Cẩm tím và Cẩm Đỏ


  • Cây Lá Cẩm Đỏ (tên dân tộc Nùng: Chằm thủ): Lá hình bầu dục, gốc lá thon, xanh đậm, có nhiều lông, mặt trên không có bớt trắng, dịch chiết ra có màu đỏ.
  • Cây Lá Cẩm Tím (Chằm lai): Có màu tím hồng, lá hình trứng rộng, gốc tròn, xanh nhạt, mỏng, ít lông, diện tích mang đốm trắng ở dọc gân lá lớn, dịch chiết ra có màu tím.
  • Cẩm Tím loại màu đậm, tím Huế (Chằm khâu): Lá hình bầu dục, gốc tròn hay thon, xanh đậm, dầy, ít lông, ít gặp đốm trắng ở dọc gân lá, dịch chiết ra có màu tím.
  • Cẩm Vàng (Chằm hiên): Lá hình trứng, gốc lá thon, đầu lá thon nhọn, 2 mặt có lông, phiến lá thường nhăn nheo, đặc biệt là mép lá, dịch chiết ra có màu vàng xanh.

Lá cẩm có tác dụng gì ?

Công dụng của cây Cẩm: Ở Việt Nam cây Cẩm từ lâu được đồng bào dân tộc dùng để nhuộm màu gạo nếp để nấu xôi ngũ sắc trong các dịp lễ hội. Ngày nay Lá Cẩm được dùng nhiều để tạo màu thực phẩm tự nhiên cho nhiều món ăn ngon và hấp dẫn như bánh, thạch, kem, chè, xôi và nhiều món khác

Trong y học cổ truyền, cây Cẩm được dùng trị lao phổi, khái huyết, ho nôn ra máu, viêm phế quản cấp tính, ỉa chảy, lỵ, ổ tụ máu, bong gân. Tại Trung Quốc, Cẩm được coi là dược liệu có vị đắng, tính bình, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, tiêu thũng, chỉ huyết, chữa viêm họng, thấp khớp, nhiễm trùng đường tiết niệu, kinh phong ở trẻ em, lao hạch, mụn nhọt. Như vậy có thể thấy Lá Cẩm là một loại thảo mộc có nhiều tác dụng quý.

Lá Cẩm bán ở đâu ?

Bán Lá Cẩm ở Hà Nội, liên hệ điện thoại: 0914 023 831

Địa chỉ: Số nhà 12, ngõ 33, phố Chùa Láng Đống Đa, Hà Nội.

Giá bán: 45.000đ/500g, 80.000đ/1kg (Lá cẩm tím và đỏ đồng giá)
Hy vọng những thông tin cơ bản cần biết về Lá Cẩm sẽ phần nào đáp ứng nhu cầu của bạn. Có thể bạn quan tâm thêm về Lá Dứa